4 Janar 2023

Gjumi, thotë Shekspiri është pjata kryesore në festën e jetës dhe më ushqyese. Sesa kohë na duhet çdo natë për tu ngopur varet nga shumë faktorë, ndër to edhe mosha.

Një artikull i kohëve të fundit në Nature përshkruan atë që është ndoshta studimi më i madh global mbi kohëzgjatjen e gjumit dhe tregon tre faza të dallueshme tek ata që flenë në të gjithë botën, që korrespondojnë me moshën e rritur të hershme, të mesme dhe të vonë.

Normat kulturore dhe gjerësia gjeografike

Por modelet e gjumit modulohen edhe nga faktorë të tjerë, duke përfshirë kohëzgjatjen e jetës, nivelin e arsimit dhe gjininë. Mesatarisht, femrat flenë 7.5 minuta më shumë se meshkujt. Çuditërisht, gjeografia është gjithashtu një faktor. Ndërsa kohëzgjatja mesatare botërore e gjumit është pak më shumë se 7 orë, mesatarja në nivel vendi ndryshon me pothuajse një orë. Nga 63 kombësitë e hulumtuara, shqiptarët kanë fjetur më gjatë, mesatarisht 7 orë e 32 minuta në natë. Kjo është dukshëm më shumë se mesatarja e japonezëve, që del me vetëm 6 orë e 38 minuta gjumë, apo e izraelitëve që flenë pak më shumë se 6 orë.

Pra, çfarë e shpjegon ndryshimin? Sipas studiuesve, kjo është për shkak të normave kulturore dhe gjerësisë gjeografike. Si shembull i të parës, artikulli citon dremitjen në vendin e punës, i cili mund të jetë i neveritshëm në disa vende (p.sh., SHBA ose Franca), ndërsa konsiderohet normale nga fqinjët e tyre (p.sh. Spanja ose Italia). Gjithashtu, “Vendet e Lindjes së Largët, Japonia në veçanti, janë vërejtur të raportojnë më pak gjumë. Kjo mund të shpjegohet pjesërisht me kulturën e punës në këto vende, Japonia është i vetmi komb në botë ku 25% e punëtorëve të punësuar punojnë më shumë se 50 orë në javë.

Gazeta Dita