Kryeqyteti i Shqipërisë, Tirana, po bën një përpjekje të madhe për të luftuar imazhin e biçikletave, që e dallonin atë gjatë kohës së komunizmit, një veprim ky që ka shkaktuar një ndotje të madhe nga përdorimi i tepërt i makinave, thotë një artikull i "The Guardian".
Tirana ka shpërthyer që nga rënia e regjimit të komunizmit brutal në vitin 1991. Lagjet e saj dikur të vdekura, sot gëlojnë nga të rinjtë në kafe. Blloku, një lagje dikur pjesë e byrosë politike të ish-diktatorit Enver Hoxhës, është sot një labirint i lokaleve, modës dhe restoranteve. Vila private e Hoxhës, nga ku ai urdhëroi vdekjen dhe burgosjen e mijëra personave, po kthehet në një muze. Njerëzit nuk janë të ndaluar të udhëtojnë jashtë shtetit.
Por modernizimi i shpejtë i Tiranës i dha asaj një problem të madh të ndotjes së ambientit. Kur regjimi ra kishte vetëm 250.000 banorë. Pronësia publike, automjeti u ndalua nën regjimin e Hoxhës, ku rreth 7,000 makina kishte në qytet. Karrocat me kuaj, dhe biçikletat kanë qenë mënyra e preferuar e transportit. Ndërsa në vitin 2004 popullsia kishte rreth 300,000 makina, shumë prej tyre me naftë, makina këto, të vjetra Mercedes-Benzes të vjedhura nga Evropa perëndimore.
Niveli i ndotjes ajrore, grimcat që shkaktojnë kancerin - është deri në 10 herë më i lartë se kufiri që përcakton Organizata Botërore e Shëndetësisë. “The Guardian” e ka përshkruar Tiranën si "kryeqytetin e ndotjes së Evropës”.
Sot, një dekadë më vonë, Tirana ka ndryshuar. Ajo ka një popullsi prej rreth 600,000 njerëzish, që nënkupton se ka një makinë për çdo dy burra, gra dhe fëmijë në qytet. Kjo ka shkaktuar një nivel të lartë ndotjeje në përputhje me nivelet e OBSH-së, tre herë më e lartë se mesatarja evropiane.
Pavarësisht se është e rrethuar nga male dhe një bregdet i bukur jo shumë larg saj, Tirana ka numrin më të ulët të hapësirave së gjelbra, nga qytetet e tjera evropiane. Përpjekjet për të ndërtuar një lidhje të tramvajit në të gjithë qytetin, janë ngrirë nga një ekonomi me zhvillim të ngadaltë.
Për mijëra qytetarë të Tiranës, përgjigja është e qartë, kthejuni çiklizmit përsëri. Tani për tani ka 20.000 çiklistë në qytet - rreth 3% e popullsisë së saj. Ecovolis është një grup që është duke u përpjekur për të nxitur çiklizmin që nga viti 2009, dhe ka instaluar katër stacione biçikletash nëpër qytet.
Por fatkeqësisht, për shumicën e shqiptarëve makinat mbeten një hajmali që mbush mangësitë e kapitalizmit dhe tiranisë së Hoxhës.
Anëtarësimi në BE kërkon një kujdes të veçantë në këtë drejtim. Shtetet anëtare duhet të plotësojnë kërkesat për mbrojtjen e mjedisit. Kroacia është një anëtare tashmë, siç është Greqia, dhe negociatat për njohjen e Serbisë u miratuan këtë janar. Ndërkohë në Shqipëri, njerëzit, ende e shohin biçikletën si pjesë e kohës së komunizmit, dhe refuzojnë ta përdorin atë.
“Biçikletat kanë qenë më të pranishme në atë kohë" thotë një shqiptare. "Njerëzit janë duke u përpjekur për të ringjallur atë imazh të vjetër, por përdorimi i biçikletave është ende larg”.
Ka shenja premtuese,por Tirana ka ende shumë punë për të bërë për të luftuar ndotjen e qytetit.
