Nje skaner per tregun radiofonik ne Shqiperi

Instituti Shqiptar i Medias nÑ‘ TiranÑ‘ ka publikuar sÑ‘ fundmi “Radio, simbioza me internetin” me autor dr. Arben Muka, njÑ‘ studim mbi dinamikÑ‘n e transmetimeve audio nÑ‘ ShqipÑ‘ri, si dhe trendet nÑ‘ kohÑ‘n digjitale.

Monografia ёshtё njё pёrpjekje pёr tё depёrtuar sa mё thellё nё funksionalitetin e transmetimeve radiofonike nё Shqipёri, nё evidentimin dhe analizimin e aspekteve mё tё rёndёsishme tё kёsaj pjese tё tregut mediatik, elementёve pёrbёrёs qё ndikojnё drejtёpёrdrejtё dhe jo drejtёpёrdrejtё si, teknika e teknologjia e aplikuar, potencialet e transmetimit dhe nivelet e pёrhapjes sё sinjalit, burimet njerёzore tё angazhuara, tipologjia e pёrmbajtjeve pёr konsum nga ndjekёsit nё efir ose online, qёmtimi i kuadrit legjilaslativ, roli dhe ndikimi i autoritetit rregullator, aktiviteti ekonomik dhe financiar, menaxhimi i hapёsirёs virtuale nga operatorёt, pozicioni i sektorit publik tё transmetimeve, sfidat e kalimit tё transmetimeve nga analogu nё digjital etj.

Aktualisht nÑ‘ ShqipÑ‘ri emetojnÑ‘ 77 stacione radiofonike, ose 1 radio pÑ‘r rreth 37 mijÑ‘ banorÑ‘, kuotÑ‘ densiteti mesatar qÑ‘ Ñ‘shtÑ‘ mÑ‘ e ulÑ‘t se ajo e shteteve tÑ‘ hapÑ‘sirÑ‘s sÑ‘ ish-JugosllavisÑ‘, si Mali i Zi, Serbia, Kosova, Kroacia, Bosnje-Hercegovina dhe Maqedonia, por Ñ‘shtÑ‘ mÑ‘ mirÑ‘ se treguesi aktual nÑ‘ Rumani. NÑ‘ monografinÑ‘ e autorit Arben Muka dalin nÑ‘ pah dhe dy kapÑ‘rcimet mÑ‘ thelbÑ‘sore nÑ‘ tregun radiofonik shqiptar, sÑ‘ pari, ai nÑ‘ fund tÑ‘ vitit 1994, dy dekada mÑ‘ parÑ‘, kur dÑ‘gjuesit, krahas stacioneve tradicionale shtetÑ‘rore si Radio Tirana, apo filjalet e saj nÑ‘ KorçÑ‘, GjirokastÑ‘r, ShkodÑ‘r dhe KukÑ‘s, nisÑ‘n tÑ‘ ndjekin dhe transmetime nga frekuenca tÑ‘ reja private dhe sÑ‘ dyti, fundi i vitit 2006 dhe fillimi i 2007-s, kur operatorÑ‘t radiofonikÑ‘ shqiptarÑ‘ filluan tÑ‘ kthejnÑ‘ vÑ‘mendjen nga oferta online. TÑ‘ dy kÑ‘to momente decizive kanÑ‘ dhÑ‘nÑ‘ impakt tÑ‘ padiskutueshÑ‘m nÑ‘ tregun e transmetimeve radiofonike nÑ‘ ShqipÑ‘ri.

Sipas autorit tÑ‘ “Radio, simbioza me internetin”, nga njera anÑ‘, radiot private komerciale ose jo komerciale ishin nÑ‘ rolin e gjeneratorit tÑ‘ pÑ‘rmirÑ‘simeve teknike dhe teknologjike nÑ‘ studio dhe jashtÑ‘ saj, duke nxitur konkurrencÑ‘n brenda tyre, por dhe mes sektorit publik dhe privat. Nga ana tjetÑ‘r nÑ‘n ndikimin e digjitalizimit dhe internetit ka ndryshuar jo vetÑ‘m performanca e redaksive, por dhe sjellja e publikut nÑ‘ njÑ‘ stad tÑ‘ lartÑ‘ interaktiviteti gjatÑ‘ realizimit dhe ndjekjes sÑ‘ programeve.

Sa vjen dhe bÑ‘het mÑ‘ e qartÑ‘ se produkti radiofonik nuk është më atribut vetëm i ekipeve gazetareske, por përmes rrjeteve sociale dhe aplikimeve të mediave të reja, cilido mund të ndërtojë dhe shpërndajë programe, madje të ketë audiostacionin e tij në blogosferë, bazuar në podcasting.

Botues i monografisÑ‘ me 320 faqe Ñ‘shtÑ‘ Instituti Shqiptar i Medias nÑ‘ TiranÑ‘, kurse redaktor shkencor Ñ‘shtÑ‘ prof. dr Hamit Boriçi.