16 Dhjetor 2025

Lumi Tigër në Irak rrezikon të zhduket për shkak të ndotjes, thatësirës dhe uljes së prurjeve ujore. Kriza kërcënon jetën e miliona banorëve dhe komuniteteve të lashta që varen nga lumi për mbijetesë. Ekspertët paralajmërojnë se pa veprim urgjent, pasojat do të jenë të pakthyeshme.

Lumi Tigër, një nga simbolet më të rëndësishme të qytetërimit njerëzor dhe burimi kryesor i jetës në Irak, po shkon drejt një krize të thellë mjedisore. I ndotur rëndë dhe gjithnjë e më i varfër në ujë, lumi po kërcënon drejtpërdrejt jetën e miliona banorëve dhe ekosistemin që është ndërtuar rreth tij prej mijëra vitesh.

Ekspertët thonë se shëndeti i lumit është përkeqësuar ndjeshëm prej dekadash. Infrastruktura ujore e Irakut është dëmtuar rëndë nga luftërat dhe mungesa e investimeve, ndërsa vetëm një pjesë e vogël e popullsisë ka akses në sisteme funksionale të trajtimit të ujërave të ndotura.

Ujërat e zeza, mbetjet industriale, kimikatet bujqësore dhe mbetjet mjekësore derdhen drejtpërdrejt në lumë, duke e bërë ujin të rrezikshëm për shëndetin.

Situata rëndohet edhe më tej nga ndërtimi i digave në Turqi dhe Iran, të cilat kanë ulur ndjeshëm sasinë e ujit që arrin në Irak. Brenda vendit, sektori bujqësor konsumon mbi 80 për qind të burimeve ujore, shpesh me metoda të vjetruara dhe joefikase.

Ndryshimet klimatike po e thellojnë krizën. Reshjet kanë rënë ndjeshëm, Iraku po përjeton thatësirën më të rëndë në gati një shekull dhe kërkesa për ujë pritet të tejkalojë furnizimin në vitet e ardhshme. Në disa zona, niveli i Tigrit ka rënë aq shumë sa lumi mund të kalohet në këmbë.

Pavarësisht përpjekjeve për marrëveshje rajonale dhe reforma në menaxhimin e ujit, ekspertët paralajmërojnë se pa masa të shpejta dhe bashkëpunim ndërkombëtar, Tigri, djepi i qytetërimit, rrezikon të shndërrohet në një lumë pa jetë, me pasoja të rënda për të ardhmen e Irakut.