20 Dhjetor 2025

Gjatë një gërmimi në Parkun Arkeologjik Davidson në Jeruzalemin e lashtë, arkeologët kanë zbuluar një varëse të rrallë prej plumbi, e datuar rreth 1 mijë e 300 vjet më parë, nga periudha e vonë Bizantine. Ky është vetëm rasti i dytë i tillë i gjetur ndonjëherë në botë.

Varësja në formë disku ka një menorë me shtatë degë identike në të dyja anët, duke treguar rëndësinë e thellë të këtij simboli për kujtesën e tempullit dhe lidhjen e komunitetit hebre gjatë periudhave kur hebrenjve u ndalohej hyrja në qytet.

“Ky objekt nuk është thjesht një varëse, por një emblemë e kujtesës dhe identitetit personal”, tha arkeologu Yuval Baruch nga Autoriteti Izraelit për Antikitete.

Ekspertët supozojnë se varësja mund të ketë përfunduar aty përmes një pelegrini të fshehtë, një tregtari ose një vizitori hebre gjatë periudhës kur hyrja në Jeruzalemin e shenjtë ishte e ndaluar.

Përdorimi i plumbit, jo i metaleve të tjera të zakonshme, tregon se varësja kishte më shumë vlerë se sa thjesht një zbukurim, duke u përdorur si amuletë për besim dhe shpresë për ringjalljen kombëtare të hebrenjve në tokën e Izraelit.

Autoriteti Izraelit për Antikitete do ta ekspozojë këtë zbulim gjatë Hanukës në Kampusin Kombëtar për Arkeologjinë e Izraelit në Jeruzalem, duke theksuar lidhjen e vazhdueshme të hebrenjve me vendin e shenjtë, pavarësisht ndalimeve historike.