1 Korrik 2025

Pas rrëzimit të Dekretit të Sigurisë, Gjykata e Kasacionit në Itali ka kritikuar gjithashtu qeverinë për marrëveshjen me Shqipërinë. Në një raport mbi ndalimin e shtetasve të huaj, juristët analizuan të gjitha çështjet që sillen rreth qendrave shqiptare të Shëngjinit dhe Gjadërit, duke deklaruar se “doktrina ka shprehur dyshime të shumta për përputhshmërinë me Kushtetutën dhe me të drejtën ndërkombëtare”, duke u përqendruar më pas konkretisht në marrëdhënien midis protokollit dhe ligjit të Bashkimit Evropian.

Raporti jo-detyrues i raportuar nga “Il Manifesto” nxjerr në pah të gjitha përplasjet e mundshme që mund të lindin me dispozitat kushtetuese dhe ato që rrjedhin nga ligji i BE-së. Në mars, qeveria Meloni zgjeroi përdorimin e qendrave në Shqipëri për migrantët e parregullt që ishin tashmë të pranishëm në tokën italiane. Ndërsa qendrat e Shënjinit dhe Gjaderit fillimisht ishin të destinuara për migrantët e shpëtuar në det nga anijet italiane dhe të çuar në Shqipëri, ato tani përdoren edhe për të ndaluar ata që presin riatdhesimin pasi janë refuzuar ose dëbuar nga Italia.

-E drejta për shëndet dhe mbrojtje.

Nga këtu, sipas Gjykatës, lindin një sërë çështjesh kritike: raporti nënvizon se marrëveshja me Shqipërinë nuk arrin të “identifikojë saktësisht kategorinë e njerëzve të cilëve u referohet marrëveshja, duke u kufizuar në identifikimin e tyre si migrantë”. Kjo do të shkaktonte “një pabarazi të përgjithshme trajtimi midis të huajve që do të sillen në Itali dhe ‘migrantëve’ që do të transferohen në Shqipëri”, dhe shkelje të mundshme të të drejtave kushtetuese, nga e drejta për shëndet deri te e drejta për mbrojtje.

Kjo e fundit, e garantuar nga Neni 24 i Kushtetutës, mund të kompromentohet seriozisht në Shqipëri, duke pasur parasysh vështirësitë në takimet me avokatët nga migrantët dhe seancat e vlerësimit që mbahen nga distanca. “Metodat e ushtrimit të së drejtës së mbrojtjes së personave të huaj të ndaluar në Shqipëri nuk rregullohen nga dispozitat legjislative, por i besohen diskrecionit të kreut italian të qendrës”, shkruajnë Gjyqtarët e Lartë.

-Trajtim dhe lirim i pabarabartë: Të gjitha pikat kritike

Më pas theksohet një përplasje e mundshme me të drejtën e azilit, pasi mungon “disiplina analitike e aspekteve procedurale”. Tregues që, sipas gjyqtarëve, do të ishin të nevojshëm për të neutralizuar “boshllëkun ligjor që rrjedh nga ekstraterritorialiteti, duke siguruar që migrantët e çuar në vendet shqiptare të kenë garanci të barabarta krahasuar me migrantët në territorin italian”.

Çështje të mëtejshme kritike mund të lindin gjithashtu në lidhje me Nenin 13, atë mbi paprekshmërinë e lirisë personale. Në protokollin me Shqipërinë, në fakt, Gjykata e Kasacionit nënvizon se “paraburgimi nuk parashikohet më si mjeti i fundit, siç parashikohet nga legjislacioni evropian”, por përbën “alternativën e vetme të treguar nga ligjvënësi, në shkelje të garancive për mbrojtjen e lirisë personale”.

Jo vetëm kaq: ajo thekson “pamundësinë materiale, në rastin e ndalimit jashtë vendit, të lirimit të individit, pasi efektet e titullit të ndalimit kanë pushuar”. Në fakt, sipas marrëveshjes, i huaji nuk mund të lirohet në Shqipëri dhe duhet të kthehet në Itali, por, duke marrë parasysh kohët teknike të nevojshme për transferimin në një anije ose me rrugë ajrore, për një periudhë të caktuar kohore migrantët mbeten të ndaluar “sine titulo”, domethënë, pa një bazë ligjore. “Duket shumë e mundshme që ndalimi i të huajit sine titulo të zgjasë disa orë, nëse jo edhe disa ditë”, thuhet në të.

-Përgjigja e qeverisë

Përgjigja nga Tommaso Foti, Ministër për Çështjet Evropiane, mbërriti menjëherë pas kësaj: “Ndërsa në Evropë qasja e qeverisë Meloni për të luftuar imigracionin e parregullt po përvetësohet si model referimi, në Itali disa juridiksione duken më të përkushtuara për të penguar veprimin e saj. Është shumë e qartë se kush përfiton nga një qëndrim i tillë, ata që pendohen për një Itali që, në vend që të mbronte kufijtë e saj, i hapi ato për një fluks pa dallim, siç demonstrohet nga politika e dështuar e ndjekur prej vitesh nga e majta.

Duhet të jetë e qartë për të gjithë në Itali – për arsye humanitare edhe para atyre ligjore – se mënyra më efektive për të mbrojtur ata që rrezikojnë jetën e tyre në det është parandalimi i nisjeve të parregullta në këtë mënyrë njerëzit mund të largohen nga rrjeti i trafikantëve të qenieve njerëzore, të cilët përfitojnë nga dëshpërimi i të tjerëve. Një paralajmërim për marinarët, mbështetësit dhe bashkëpunëtorët: qeveria Meloni do të vazhdojë të luftojë imigracionin e parregullt, gjithashtu e fortë në konsensusin që pozicioni i saj ka në Evropë, si dhe midis italianëve”.

Nga Gazeta Dita