PJESA E TETE
GJYKATA KUSHTETUESE
Neni 124
1. Gjykata Kushtetuese garanton respektimin e Kushtetutës dhe
bën interpretimin përfundimtar të saj.
2. Gjykata Kushtetuese i nënshtrohet vetëm Kushtetutës.
Neni 125
1. Gjykata Kushtetuese përbëhet nga 9 anëtarë,
të cilët emërohen nga Presidenti i Republikës me
pëlqimin e Kuvendit.
2. Gjyqtarët emërohen për 9 vjet, pa të drejtë
riemërimi, nga radhët e juristëve me kualifikim të
lartë dhe me përvojë pune jo më pak se 15 vjet në
profesion.
3. Përbërja e Gjykatës Kushtetuese përtërihet
çdo tre vjet në një të tretën e saj sipas
procedurës së caktuar me ligj.
4. Kryetari i Gjykatës Kushtetuese emërohet nga radhët
e anëtarëve të saj nga Presidenti i Republikës,
me pëlqimin e Kuvendit, për një periudhë prej 3
vjetësh.
5. Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese vazhdon në detyrë
deri në emërimin e pasardhësit të tij.
Neni 126
Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese nuk mund të ndiqet penalisht
pa pëlqimin e Gjykatës Kushtetuese. Gjyqtari i Gjykatës
Kushtetuese mund të ndalohet ose të arrestohet vetëm
në qoftë se kapet në kryerje e sipër të një
krimi ose menjëherë pas kryerjes së tij. Organi kompetent
njofton menjëherë Gjykatën Kushtetuese. Kur Gjykata Kushtetuese
nuk jep pëlqimin brenda 24 orëve për dërgimin në
gjykatë të gjyqtarit të arrestuar, organi kompetent është
i detyruar ta lirojë atë.
Neni 127
1. Mandati i gjyqtarit të Gjykatës Kushtetuese mbaron kur:
a) dënohet me vendim të formës së prerë
për kryerjen e një krimi;
b) nuk paraqitet pa arsye në detyrë për më shumë
se 6 muaj;
c) mbush moshën 70 vjeç;
ç) jep dorëheqjen;
d) me vendim gjyqësor të formës së prerë
deklarohet i paaftë për të vepruar.
2. Mbarimi i mandatit të gjyqtarit deklarohet me vendim të
Gjykatës Kushtetuese.
3. Në rast se vendi i gjyqtarit mbetet vakant, Presidenti i Republikës
emëron, me pëlqimin e Kuvendit, një gjyqtar të ri,
i cili qëndron në detyrë deri në përfundimin
e mandatit të gjyqtarit të larguar.
Neni 128
Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese mund të shkarkohet nga Kuvendi
me dy të tretat e të gjithë anëtarëve të
tij për shkelje të Kushtetutës, për kryerjen e një
krimi, për paaftësi mendore a fizike, për akte e sjellje
që diskreditojnë rëndë pozitën dhe figurën
e gjyqtarit. Vendimi i Kuvendit shqyrtohet nga Gjykata Kushtetuese,
e cila, kur vërteton se ekziston një nga shkaqet e mësipërme,
deklaron shkarkimin nga detyra të anëtarit të Gjykatës
Kushtetuese.
Neni 129
Gjyqtari i Gjykatës Kushtetuese fillon detyrën pasi bën
betimin para Presidentit të Republikës.
Neni 130
Qenia gjyqtar i Gjykatës Kushtetuese nuk pajtohet me asnjë
veprimtari tjetër shtetërore, politike ose private.
Neni 131
Gjykata Kushtetuese vendos për:
a) pajtueshmërinë e ligjit me Kushtetutën ose me marrëveshjet
ndërkombëtare, siç parashikohet në nenin 122;
b) pajtueshmërinë e marrëveshjeve ndërkombëtare
me Kushtetutën para ratifikimit të tyre;
c) pajtueshmërinë e akteve normative të organeve qendrore
dhe vendore me Kushtetutën dhe me marrëveshjet ndërkombëtare;
ç) mosmarrëveshjet e kompetencës ndërmjet pushteteve,
si dhe ndërmjet pushtetit qendror dhe qeverisjes vendore;
d) kushtetutshmërinë e partive dhe të organizatave
të tjera politike, si dhe të veprimtarisë së tyre,
sipas nenit 9 të kësaj Kushtetute;
dh) shkarkimin nga detyra të Presidentit të Republikës
dhe vërtetimin e pamundësisë së ushtrimit të
funksioneve të tij;
e) çështjet që lidhen me zgjedhshmërinë
dhe papajtueshmëritë në ushtrimin e funksioneve të
Presidentit të Republikës dhe të deputetëve, si
dhe me verifikimin e zgjedhjes së tyre;
ë) kushtetutshmerinë e referendumit dhe verifikimin e rezultateve
të tij;
f) gjykimin përfundimtar të ankesave të individëve
për shkeljen e të drejtave të tyre kushtetuese për
një proces të rregullt ligjor, pasi të jenë shteruar
të gjitha mjetet juridike për mbrojtjen e këtyre të
drejtave.
Neni 132
1. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese kanë fuqi detyruese të
përgjithshme dhe janë përfundimtare. Gjykata Kushtetuese
ka vetëm të drejtën e shfuqizimit të akteve që
shqyrton.
2. Vendimet e Gjykatës Kushtetuese hyjnë në fuqi ditën
e botimit në Fletoren Zyrtare. Gjykata Kushtetuese mund të
vendosë që ligji ose akti tjetër normativ të shfuqizohet
në një datë tjetër. Mendimi i pakicës botohet
bashkë me vendimin.
Neni 133
1. Pranimi i ankesave për gjykim vendoset nga një numër
gjyqtarësh, siç përcaktohet me ligj.
2. Gjykata Kushtetuese vendos me shumicën e të gjithë
anëtarëve të saj.
Neni 134
1. Gjykata Kushtetuese vihet në lëvizje vetëm me kërkesë
të:
a) Presidentit të Republikës;
b) Kryeministrit;
c) jo më pak se një së pestës së deputetëve;
ç) Kryetarit të Kontrollit të Lartë të
Shtetit;
d) çdo gjykate sipas rastit të nenit 145 pika 2 të
kësaj Kushtetute;
dh) Avokatit të Popullit;
e) organeve të qeverisjes vendore;
ë) organeve të bashkësive fetare;
f) partive politike dhe organizatave të tjera;
g) individëve.
2. Subjektet e parashikuara nga nënparagrafët dh, e, ë,
f dhe g të paragrafit 1 të këtij neni mund të bëjnë
kërkesë vetëm për çështje që lidhen
me interesat e tyre.
|