Muzika

Muzika ne Shqiperi ka lindur qe ne antikitet. Deshmite e para te krijmtarise muzikore shfaqen tek iliret, te cilet e zhvilluan muziken ne te gjitha drejtimet qe njohu koha. Ajo qe e lidhur me vallen, fjalen dhe lojen instrumentale dhe ka pasur nje larmi ritmesh e instrumentesh, mjaft prej te cilave kane vazhdimesi deri ne folklorin e sotem shqiptar. Tematika e kengeve ilirie trajtonte luften, vdekjen punen, dasmen, dashurine etj.

Mrika eshte opera e pare shqiptare, e kompozuar nga Prenk Jakova. Premiera e saj eshte dhene ne vitin 1958 nga artistet amatore te Shtepise se Kultures, ne Shkoder, nen drejtimin e kompozitorit Prenke Jakova.

Subjekti i vepres i pershtatet filozofise se kohes, ku nje vajze e re, Mrika, denon paragjykimet dhe zakonet prapanike. Vepra, e shkruar sipas tipit te operas klasike me numra muzikore te mbyllur dallohet per nje gjuhe harmonike dhe te thjeshte, ku orkestra eshte perdorur ne funksion shoqerimi.Halili dhe Hajria eshte baleti i pare shqiptar me tri akte, i cili hodhi bazat per krijimin e nje tradite kombetare ne balet.Libreti eshte mbeshtetur ne dramen me te njejtin emer te Kol Jakoves, ndersa koreograf i saj eshte Panajot Kanaci, me muzike te Tish Daija. Eshte vene ne skene ne vitin 1963. Subjekti pasqyron qendresen e malesoreve kunder shtypjes otomane ne Shqiperie shek XVIII.Festivali i Kenges se lehte shqiptare ne Radio Televizion eshte veprimtari kombetare e pervitshme e cila ka filluar te zhvillohet ne vitin 1962. Ka per qellim te nxise krijimtarine muzikore ne Shqiperi.Festivali Folklorik i Gjirokastres. Manifestim kombetar i artit popullore qe perfshin kenget, vallet melodite, veglat muzikore dhe veshjet popullore. Festivali i pare eshte zhvilluar ne vitin 1968 dhe zhvillohet nje here ne kater vjet. Ne kete aktivitet jane perfaqesuar edhe grupe folklorike nga arbereshet e Italise dhe shqiptareve jashte atdheut.