|
|
Diskuto
tek Albforumi mbi këtë temë
Pëllumb Kulla
Rrëfenja nga Amerika
-Përjetime dhe portrete shqiptarësh në mërgim-
Rrëfenja e tretë:
Një nuse shqiptare rrëmbehet
në Nju Jork
Tëmën bre!, duhej pa tjetër të vinja gjer në
Amerikë që të mësonja se sa ndryshojnë zakonet
nga të katër anët e vendit tonë të vockël.
Po çudia më e madhe është se ca krahina jo vetëm
që i ruajnë duke ua treguar nipkave të lindur në Amerikë
se ç‘lloj zakonesh ndiqnin një herë e një
kohë, po edhe i ndjekin këto zakone akoma. I venë në
jetë si në fshat edhe këtu, në mes të Menhettenit!
Paçka se në vend të oborrit të fshatit, tani kanë
tri metro trotuar, në vend të qenit, kanë një alarm
e në vend të kalit venë e marrën nusen me limuzinë!
Ca ditë të shkuara, një të diel, e kishnja parkuar
limuzinën, - demek, kalën e nuses, - para një billdingu.
Në një nga apartamentet, në kat të tetëmbëdhjetë,
ca gra këndonin këngë popullore për çupën
që po e nxirrnin nuse pe shtëpisë së babajt. Rrugica
ishte e ngushtë, siç janë të ngushta e të kufizuara
tërë rrugicat e Menhettenit, që kanë veç një
drejtim kalimi.
Një makinë policie kaloi bri meje dhe oficeri pa me një
farë dyshimi se si kishnja parkuar, po nuku tha gjë. Para 40
e ca vjetësh në fshat, ma ha mendja, parkime nuku kish dhe asnjëri
nuku ta shihte kalën me dyshim.
Në këto mendime më thanë të ngjitsha lart, ce
më kërkonin. Vajçë pas atij që kish erdhur
të më merrte.
Ishte një goxha ndërtesë me roje me uniformë. Një
njeri tjatër, po me uniformë, na shoqërovi deri te ashensori
dhe hyri tok me ne gjer në kat të tetëmbedhjetë, ku
na la të dalëm për të vajtur në apartamentin
ku qe nusja, ku ish rritur që foshnjë e gjer sa pat mbaruar
universitetet radhë. Hajde apartament, hajde! Lluks o lluks, të
të ikte mendja, kur të qaj babanë! Ishte familje e kamur,
e ardhur n’Amerikë që para tridhjetë e kusur vjetësh,
që kur Titua pat hequr gardhet e kufinjve. Më pritnë me
shumë respekt, megjithë rrëmujën që sillnin tërë
ata njerëz të ndodhur aty e me tërë zhurmën që
bëhej. Në një qoshe të korridorit ndodhej një
pjano e madhe, kurse dëpër mure kish piktura, vënë
në ca korniza të rënda, ngjyrë floriri. Para se të
hynim në atë sallon ku rrinin burrat, nusja na kalovi përpara.
Çupë, po çupë ore! T’ i rrëmbenje kokën
bre, e të iknje me vrap. T’i thoshe të Madhit Zot: e po
mja’ o Zot! Mjaft, veru kyçnë martesave tashi, ce nuse
si kjo, në donjë planet tjatër ndofta, por mbi këtë
rruzull, nuku vjen më! E gjatë, si selvi e stolisur. Vinte,
sidozot, një pëllëmbë mbi mua: me një celular
që e shtërngonte mes supit dhe veshit e me një hartë
në dorë, i shpjegonte donjë shoqes së saj, se ku ishnë
drejtimet e hotelit, ku do shtrohej darka. Ajo më pa mua, kapellën
time pe limuzinisti, më njohu se kush ishnja dhe kërkovi ndjesë
në telefon. Më dha dorën e më tha:
• Unë jam nusja! Tash ti je pjesë e kujtimeve në
këtë ditë të lumtun për mue!
• Të trashëgohesh! E mbushç shtëpinë
me djem! - ia bëra.
Nga dhoma e grave krisi kënga që thosh pak a shumë , -
se tani s’i mbaj mend fjalë për fjalë e rimë
për rimë, që thosh: - “kali që po të merr
tynë, të sjelltë të shohç babanë, kali
që po të merr tynë, të sjelltë të shohç
mamanë, kali që të merr tynë, të sjelltë
të shohç gjyshnë… “
Nga lista e këngës mora vesh, se i zoti i shtëpisë,
veç nuses, kish edhe gjashtë fëmijë të tjerë,
për të cilët duhej të vinte kali, që në
këtë rast, ishte limuzina dhe unë përfaqësuesi
i saj. Qënkej dashur të ngjitsha lart unë, që gratë
të merrnin këngën e kalit.
Më qirasnë me ëmbëlsirë, darovita dhe u derdha
tatëpjetë kateve, se do nxirrnin nusen..
Njerëzit filluan të zbrisnin. Në sallon poshtë. dëgjoshin
gratë që kishnë zbritur dyke kënduarë, po para
se të shfaqshin ato, dolli dhëndri i qeshur, i qeshur sa të
thoshe ti, se nuku nevojitej më djellë në Menhetten! Ay
u fut në limuzinët dhe u afrua afër dritares të shëkonte.
Duallë gratë që këndonin. Të tëra i kishnë
sytë me lot dhe, - si duket nga mallëngjimi, - nuk e vazhdonin
dot më këngën e kalit, që do ta kthente nusen të
shihte të vetët, dyke filluar nga gjyshi. Si nuku e shpunë
dot këngën gjer në fund, gratë nisnë të
fshinin lotët, por mendjen e kishnë nga porta, pe ku do dilte
nusja.
Vetura e policisë po vinte gjene prapa meje.
• Tëmën!, - thashë me vete, - këta hajvanët
duan të ma kripin, të më zenë më
donjë faj!
Por oficerat vetëm një vështrim hodhnë nga unë,
se u bënë më shumë kurreshtarë me dasmën.
Ec, e shëko prapa ata.
Po dilte nusja. Unë nuku kishnja parë donjë zakon të
tillë. Theatro o theatro, kur të qaj tërë! Ishin dy
vëllezër të dhëndrit, që duallë nga dera
me kurriz e seç tërhiqnin me zor, të thoshe ti donjë
sëndyq, a baulle të rëndë. Tëmën, ç‘tërheqën
këta-o?! Kur shoh unë: nusen! Tërheqkëshin nusen,
ore! Këtë radhë ajo nusja e lumtur e katit të tetëmbëdhjetë,
qante, përpëlitej e u kundërshtonte atyre që donin
ta merrnin gati zvarrë. Demek, ajo nuku donte të dilte nga dera
e babajt, por nuku kish ç‘të bënte, ce po e rrëmbenin!
Ata ishnë djem të fuqishmë dhe e tërhiqnin pa pikë
mëshire. Tashi edhe ajo xhanëm, bënte sëkur u kundërshtonte,
por ama, për të qarë qante vërtet! Dhëndri prapa
meje qe rehatuar në limuzinë dhe vështronte me buzët
vesh më vesh, në gaz! Ce të mos qeshte ay!..
Te dera, prapa nuses, duallë dhe prindët. Babaj e mbante veten,
por nënës i vinin lotët lumë. Qanin gjyshi me gjyshen,
qanin motrat e vëllezërit, por asnjë nuk e ndihmonte çupën.
Veç njëri nga vëllezërit e veckël, u hodh në
ndihmë të motrës që luftonte me ata që po e rrëmbenin.
Por nusja la të qarët, i këputi të vëllajt një
pëllëmbë dhe ay shkovi i bindur të qante në grupin
e familjarëve të tjerë, që ishnë të prekur
jo pe atij rrëmbimi theatror, por ngaqë çupa njëherë
e përgjithmonë po u ikte vërtet pe rrethit të ngrohtë
familjar. Njësoj-o siç qajmë të tërë,
kur nxjerrëm për herë të fundit nga shtëpia,
çupat, motrat, kushërirat.
Përleshja u bë më e fortë, kur njerëzit e dhëndrit
deshnë ta hipnin nusen në limuzinë, nga dera që unë
paçë lënë hapur. Aty nusja m’u duk se nuk
desh të hipte vërtet. Të qarat u shtuanë edhe më.
Në atë çast, - ja kur mos kem babanë në gënjej,
- u dëgjuanë dy të shtëna kobureje dhe të tërë
ngrimë. Ngriu nusja, ngrinë ata që po e tërhiqnin
pe krahësh. Aty para hundëve të limuzinës, shohëm
dy polica që po vrapojnë drejt nesh. Në duar kanë
koburet, që akoma nxjerrën tym pe grykave. Ne nuk e kishmë
vënë re fare që makina e policisë që pat kaluar
aty përpara, pat qëndruar ca metro më tej. Kush e kish
mëndjen te policat! Ata patnë soditur daljen e nuses dhe kur
panë që ajo përpëlitej në krahët e dy meshkujve,
çapëlyenë sytë e dhanë alarmën: “Friizë!
Friiiizë!”
Pushuanë të qarat. Policat u drejtuan revolet atyre që
po rrëmbenin nusen dhe u thanë të mos lëvizin. Vëllezërit
e dhëndrit, dyke qeshur, i ngritnë duart lart. Qeshnin ata,
po nuk qeshnin hiç policat! Njëri polic ruante me grykën
e kobures, tjetri i urdhërovi djemtë të mbështetshin
me të dy duart mbi limuzinë dhe i kontrollovi për armë,
pa u vënë veshin shpegimeve që u vinin nga dasmorët
që i rrethonin nga të katër anët.
• Rrëmbim personi, - thanë dy policët. – I
organizuar!
Njëri nga ata mbeti me kobure ngrehur të mbante dasmorët,
kurse tjetri i hoqi mënjanë dy njerëzit e dhëndrit
dhe nusen.
• Ti, - më tha mua polici që ruante, - merr dokumentet
dhe shko me të tjerët. _
Asnjeri tjatër mos afrohet! – u ulërinte krushqisë.
Apo nuk oshëtijnë rrugët e Menhettenit!
Dasmorët zbardhnin dhëmbët. Asnjëri nga të nuses
nuk qante më. “Hej o bela”, - thashë unë me
vete, - “edhe kjo na duhej tani. Do ta kaloj në burg natën
sonte!”
Mora dokumentet dhe u bashkova edhe unë me grupnë. Po ta quanin
vërtet rrëmbim e po të mos bindshin policat, unë duhet
ta hanja mirë se kishnja mjetin, mjetnë e rrëmbimit!. Gjobë
po e po, por tashi si vajtnë punët, gjobën ta puthnja!
Nusja dyke qeshur me një kërkëllimë të butë,
po shpegonte tërë historinë. Ajo u foli për zakonin
e dikurshmë të fshatit të tyre, u tha se ajo po e zbatonte
edhe këtu nën grataçielat e Menhettenit, për t’u
bërë qefnë gjyshërve pleq dhe shpresonte se dasma
nuku do kish tronditur rendin publik. Policët, një i zi e një
i bardhë, e shëkonin me mosbesim. I pyetnë dhe ata dy të
tjerët dhe ata thanë po të njëjtën gjë.
Më panë mua dokumentet, u tregova që punonja për një
firmë të njohur limuzinash dhe u thashë që unë
aty nuk hynja hiç, se unë isha thjesht i paguarë.
• Tërë shoferët që angazhohen për rrëmbime,
paguhen, - tha polici i zi.
Në atë kohë dyke u rënë sirenave, erdhën
dhe tri makina të tjera të policisë, me
një vargan me polica, që sakaq duallë nga veturat dhe u
bashkuanë me ne. Zallamahi e madhe, ore. U zu trafiku e mizëri
e kalimtarëve na rrethoi anembanë. Policat llafosshin me njëri
tjetrin vështronin nga dasmorët dhe dalëngadalë po
bindshin.
• Je më shumë se tetëmbëdhjetë vjeçe?
– e pyeti nusen njëri pe tyre, sa për
formë, se tani ishnë sqaruarë të tëra.
• Ohu! – tha nusja. - Faleminderit që dyshoni për
këtë! Unë jam avokate
dhe… dhe bile punoj në një agjenci për të drejtat
e njeriut!
Policat u shkrehnë fare. Njëri foli me qendrën në
radio dhe ua tregovi meselenë me buzë në gaz.
• Vazhdoni! - tha duke mbyllur radion. – Shumë interesant.
Paçi jetë të lumtur!
Mua më dhanë dokumentet e unë psherëtiva i çliruarë.
Nusja ua zgjati gjene
duart të dy krushqëve që aty më parë po e “rrëmbenin”
dhe ata nisën ta tërheqin me zorr që nga mesi i policave.
Vajza zu të shtirej prapë sikur kundërshtonte, sikur u
kërkonte ndihmë popullit të Nju Jorkut dhe kur iu afrua
limuzinës, ajo u këthye edhe një here, ashtu si demek duke
qarë dhe çapkënçe ua shkeli synë policave,
që rrinin duarkryq dhe dyke parë çupën shqiptare,
dukshin sikur u lëshonte goja lëng.
• Kot paska qënë martesa jonë, - thoshin me vete
policat më të vjetër.
• E ç‘shpresa mbetnë më për ne, - dukej
sëkur thoshin policat beqarë.
E nuku flisnin asnjë llaf, por mendonin me vete se me çupa
të tilla të bukura,
fshatrave të Shqipërisë, domosdo do t’u shkrepte
dërmend një zakon si ky i rrëmbimit.
Ajo, nusja që po dilte sot nga Menhetteni, ia vlente të bënje
marrëzinë e ta
rrëmbenje!… Kur mos kem babanë, edhe gjyqet e Amerikës
të nxirrnin me siguri të pafajshmë!…
(marre nga Shekulli)
|
|
|