|
|
Kanuni i përshtatur nga bota e
krimit dhe mafia
Nga Dukagjin Hata Periudha tranzitive në Shqipëri, përveç zgjimit
të energjive dhe resurseve të fjetura, të ndrydhura apo
të keqpërdorura dikur të individit shqiptar, riaktivizoi
të gjitha negativitetet e traditës, që iu kanë shërbyer
dhe iu shërbejnë grupimeve të caktuara sociale dhe klaneve
të aferave të ndryshme, për të mbijetuar në errësirën
e botës së krimit dhe të devijimeve të tjera të
arketipit social. Starti i lirisë në Shqipëri u projektua
dhe funksionoi si start i më të "fortëve", jashtë
të gjitha skemave, formulimeve dhe rregullave institucionale, kodeve
morale dhe atyre shpirtërore, që kanë në themel demokracinë
e brendshme të individit dhe të shoqërisë, të
vetëdijshëm për atë se çfarë kërkojnë
të bëjnë në një stad të caktuar të
mbijetesës së tyre. Një nga kodet më të keqpërdorura
të kësaj tradite është kanuni, simbolika konstitucionale
e të cilit, e vlefshme në kohën kur mungonte shteti, po
shndërrohet në një mjet ndëshkimi në luftën
e egër të bandave të armatosura dhe elementëve të
vetëpenalizuar në zeje kriminale, edhe tani, në kushtet
e funksionimit të shtetit dhe të luftës së tij për
të bllokuar botën e krimit. Në zonat ku kanuni ka vepruar
si një rregullator i brendshëm i jetës së fisit, veçanërisht
në Veri të vendit dhe në disa zona rurale të tjera,
po shfaqet dukuria e shndërrimit të tij, në mjaft raste,
në një selektiv të përgjakur të dimensionit kriminal
të shoqërisë shqiptare. Por jo vetëm në këto
zona. Ai po shndërrohet me përdhunë, në këto
raste, në një keqinterpret të "së drejtës",
e cila shtegton nga njëra palë kriminale te tjetra, duke lënë
prapa saga tragjike vrasjesh në errësirë që i etiketohen
kanunit. Kështu, me anë të një kanuni të ri,
lahen hesapet dhe qërohen llogaritë midis grupeve e bandave
rivale, midis familjeve e fiseve mafioze, për interesa jashtëkanunore,
që lidhen me aspekte të errëta të botës së
trafiqeve, drogës, vrasjeve seriale, etj. Elementi shoqërisht
i rrezikshëm në Shqipëri e ka përshtatur kështu
kostumin kanunor të traditës, këtë relike që
ka vetëm vlera muzeale, - dhe shteti me tërë energjinë
e ligjit dhe të së drejtës lypset ta bllokojë funksionimin
e kanunit me çdo kusht, - sipas qepjes së re të mafies.
Vrasjet në seri, që po mbajnë peng familje të tëra,
individë të implikuar në zejet e krimit të të
gjitha spektreve e ngjyrave, por edhe njerëz të pafajshëm,
që ndëshkohen vetëm për lidhjet e gjakut me të
inkriminuarit, duke e zhytur atë në pellgun e ndotur të
instikteve barbare, po shndërrohen në një normalitet të
sëmurë në këtë vend, amullisë dhe katrahurës
së të cilit, nuk po i duket fundi askund. Është më
tepër se e dhimbshme, gati një fatalitet, të dëgjosh
përditë lajme të trishta për familje të tëra
që po shkojnë drejt shuarjes, për viktimat e radhës
që mbushin kronikat e zeza nën okelion " larje hesapesh".
Bie fjala, në rrethin e Tropojës, janë me qindra të
vrarët në emër të këtij kanuni të ri, absurd,
ku mpleksen të gjitha fijet e krimit të rëndomtë dhe
atij të organizuar, me të gjitha prapavijat e hapura dhe të
fshehta të segmenteve dhe klaneve mafioze, që menaxhojnë
me "duar të pastra" këtë "rreth fatal".
Po kështu, në këtë "rreth fatal" të
kësaj psikoze të re kanunore, janë shenjuar qindra viktima
në Fushë Krujë, Mat, Vlorë, Fier, Berat, etj duke
na kujtuar çdo ditë, se jetojmë në një vend
ku jeta e njeriut vlen pak, shumë pak, aq sa ç´vlen
një fjalë e lëshuar qesim ose një biletë e prerë
për në parajsën e bardhë të drogës e të
skemave të tjera mafioze. Dimensioni linçues i këtij
pseudokanuni ka vepruar e vazhdon të veprojë edhe mbi femrën,
në kundërshtim me kanunin tradicional të shqiptarëve,
qoftë Kanuni i Skënderbeut, qoftë ai i Lekë Dukagjinit,
që përjashtojnë në mënyrë kategorike ushtrimin
e hakmarrjes, ndëshkimit dhe gjakmarrjes mbi gruan. Rrekja për
t´ua përshtatur Kodin e të Drejtës Zakonore Shqiptare
instikteve të ulëta të një race që kërkon
të mbijetojë me anë të eliminimit të gjithkujt
që iu bie ndesh interesave të saj kriminale, sipas parimit mafioz
se "e drejtë eshtë gjithçka që më shëben
mua", kryhet me një precizion të lartë, nga një
dorë e stërvitur, që i intereson t´ia faturojë
kanunit të gjitha faturat e krimit ordiner dhe atij të organizuar
në Shqipëri. Kjo është dora dhe koka e mafies. Ky
është mekanizmi që ka përdorur ajo kudo ku është
shafqur, qysh në fillimet e veta matanë brigjeve tona e deri
larg, në kontinentin e ri. Në këtë mënyrë,
krimi pajiset me një alibi të fortë dhe vepron si një
strukturë e pavaruar, duke paralizuar shtetin në luftën
e tij për të siguruar normalitetin dhe shenjtërinë
e lirive dhe të të drejtave të banorëve të këtij
vendi. Nuk themi ndonjë gjë të re kur themi se në
vendin tonë tanimë është ulur këmbëkryq
mafia. Madje këtë e pohojnë gati të gjithë politikanët
e të gjitha spektreve politike, vetë ekspertët e antikrimit
në Ministrinë e Rendit Publik, në strukturat dhe organet
e drejtësisë, etj. Psh, në rastin e tërheqjes së
ambasadorit Kuko nga kandidimi për postin e Presidentit të Republikës,
pas konsensusit të shpallur midis pozitës dhe opozitës
shqiptare, dy krerët e dy partive më të mëdha në
vend, deklaruan se zotit Kuko i ishte bërë presion nga mafia
shqiptare dhe ajo rajonale, në bashkëpunim me shërbimet
e fshehta brenda e jashtë vendit, në dispozicion të saj.
Por, fakti që mafia kërkon të monopolizojë kanunin,
ta nxjerrë atë në skalionin e parë të luftës
për larje hesapesh midis pjesëtarëve që dalin jashtë
skemave të saj funksionale, tregon se ajo është e vetëdijshme
për peshën që ka patur dhe vazhdon të ketë kanuni
në mbijetesën sociale të shqiptarëve. Asnjë Kushtetutë,
në asnjë vend në botë, nuk ka patur atë fuqi
dhe shenjtërim, sa ç´ka patur kanuni historikisht për
shqiptarët. Kanuni është kthyer në një strukturë
psikike të shqiptarëve, kështuqë, duke u përshtatur
nga mafia dhe krimi i organizuar, përgjatë akteve të tyre
me prapavija të fuqishme politike, synon të identifikojë
botën e krimit me një nga konstitucionet më të thella
të vetëdijes juridike të botës shqiptare. Në
këtë mënyrë, protagonistët mafiozë, që
janë në krye të kupolës së krimit në Shqipëri,
të lidhur me mafien rajonale dhe më gjërë, ndihen
të pajisur me një alibi të fortë. Ata mund të
veprojnë në hije, duke ia përcjellë, siç thamë,
shumë prej faturave të krimit të gjithëfarshëm,
veçanërisht atij të organizuar, Kryedokumentit të
së Drejtës Shqiptare. Përdorimi i Kanunit si një ombrellë
për merimangën e krimit dhe mafian në Shqipëri ka
hyrë në një fazë të pakthyeshme. Kjo psikozë
mban peng familje e fise të tëra, që janë përfshirë
në skema antishoqërore dhe që luftojnë dhëmb
për dhëmb, në një luftë për jetë a
vdekje me njëra - tjetrën, për të menaxhuar "resurset"
e antiligjit, tërë zejet antihumane dhe antisociale të
një tranzicioni unikal. Tejkalimi i funksionit social të Kanunit
dhe shndërrimi i këtij funksioni në një xhungël
pasionesh të errëta nën skllavërinë e egos kriminale,
pra shndërrimi i kanunit nga një mjet për kufizimin e vrasjeve
në një mjet për t´i dhënë "okejn"
çdo akti të përgjakur për llogari të donë-ve
të fshehtë, shënon fillimin e një barbarie moderne
në emër të traditës zakonore shqiptare. Shoqëria
shqiptare asnjëherë nuk ka qënë më e zbuluar
ndaj krimit të organizuar dhe mafies, të cilat duke i ofruar
botës së krimit "dorashkat" e një mbështetje
të këtij soj, i kanë hedhur asaj në fyt një lak
të egër. Kështu, dalëngadalë, por në mënyrë
simetrike, po krijohet një përligjje kolektive ndaj krimeve
mafioze të motivuara në emër të këtij pseudokanuni
dhe alibitë e përdorura në këto raste, për fat
të keq, po fitojnë terren dhe qytetari. Aksioni politik i konsensusit
midis opozitës dhe pozitës sigurisht që ia ngushton rrezen
e veprimit dhe të spektrit goditës kësaj nëme të
kohëve moderne shqiptare, por nuk e paralizon dot atë. Lypset
të ridimensionohet dhe të plotësohet spektri ligjor, të
zhdërvjellësohen institucionet e antikrimit. Lypset që
të unifikohet qëndrimi i spektreve politike kundër mekanizmave
kriminalë të shoqërisë shqiptare, një unifikim
real dhe jo fasadë, që mund ta ngushtonte rëndshëm
rrethin e veprimit të këtyre mekanizmave. Shoqëria shqiptare
jeton periudhën e një krize vertikale, ku janë mpleksur
të gjitha rrethanat e disfavorshme të një tranzicioni të
çuditshëm, që po shtyhet në kalendat mitike të
fqinjëve tanë të Jugut, por dhe shansin e fundit për
të dalë nga tuneli i errët, ku duan ta mbajnë të
mbërthyer vendin mafia dhe protagonistët me "jaka të
bardha".
marre nga gazeta shekulli |
Faqe në rrjetin tonë: |
Copyright © 2008 ShqiperiaCom. Të gjitha te drejtat e rezervuara. Kompania | Konfidenca | Vende Pune | Reklamo tek ne | Adresa |